Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένα θέμα που όχι μόνο απασχολεί γονείς, θεραπευτές και εκπαιδευτικούς αλλά κάνει δύσκολη και τη ζωή των παιδιών σε πρακτικό επίπεδο. Οι μαθησιακές δυσκολίες έχουν κοινά σημάδια στα παιδιά κάθε ηλικίας και κρίνεται σωστό η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση αλλά και αποκατάσταση τους.
Όλο το κείμενο και οι δραστηριότητες που θα προτείνουμε μαζί με τον μίνι οδηγό που ακολουθεί περιλαμβάνει μια φιλοσοφία για τις μαθησιακές δυσκολίες αλλά και κάποιες δραστηριότητες που θα βοηθήσουν τα παιδιά στην αυτοπεποίθηση και θα τους δώσουν με παιγνιώδη τρόπο την άνεση και την ευκολία που χρειάζονται σε θέματα έκφρασης και ανάγνωσης.
Τι είναι οι μαθησιακές δυσκολίες;
Γενικά, Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια ομάδα διαταραχών που αφορούν σημαντικές δυσκολίες στην απόκτηση και χρήση της ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογιστικής ή μαθηματικών ικανοτήτων. Αυτές οι διαταραχές είναι ειδικές για το άτομο (και ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των ατόμων) και αρκετοί ερευνητές πιστεύουν πως οφείλονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Εδώ θα μιλήσουμε για μαθησιακές δυσκολίες που σχετίζονται με την γλώσσα και την έκφραση της. Αυτές οι δυσκολίες βασίζονται κυρίως σε προβλήματα ανάγνωσης, ορθογραφίας ή / και γραφής που ανάλογα το ηλικιακό στάδιο που βρίσκονται. Να τονίσουμε πως οι δυσκολίες αυτές δεν σχετίζονται με το πόσο έξυπνο είναι ένα άτομο καθώς ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως πολλά παιδιά που διαγιγνώσκονται με μαθησιακές δυσκολίες έχουν μέσο ή ανώτερο δείκτη ευφυΐας.
Αρκετά θεωρητικά για τις μαθησιακές δυσκολίες θα βρεις εδώ
Ποιες είναι οι μαθησιακές δυσκολίες;
Οι ταξινόμηση των μαθησιακών δυσκολιών είναι μεγάλη και περιλαμβάνει πλήθος διαταραχών. Εδώ θα ξεχωρίσουμε τις δύο μεγάλες κατηγορίες που οι περισσότεροι ερευνητές βάζουν τις μαθησιακές δυσκολίες.
Οι περισσότερες μαθησιακές δυσκολίες ταξινομούνται ως λεκτικές ή μη λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες.
Προφορικές μαθησιακές δυσκολίες:
Δυσκολία με τις προφορικές και γραπτές λέξεις.
Μερικά άτομα με λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να είναι σε θέση να διαβάζουν ή να γράφουν επαρκώς, αλλά έχουν πρόβλημα με άλλες πτυχές της γλώσσας (π.χ. μπορεί να είναι σε θέση να ακούσουν μια πρόταση ή παράγραφο τέλεια (με αποτέλεσμα να διαβάζουν καλά), αλλά δεν μπορούν να «βγάλουν νόημα» ή δεν μπορούν να δημιουργήσουν νοητικές εικόνες από αυτά που διάβασαν.
Μη λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες:
- Δυσκολία με την πράξη της γραφής, επειδή ο εγκέφαλος αγωνίζεται να συντονίσει τις πολλές ταυτόχρονες εργασίες που απαιτούνται (π.χ. από το να μετακινούν το χέρι τους για να σχηματίζουν σχήματα γραμμάτων έως να θυμούνται τη σωστή γραμματική που απαιτείται σε μια πρόταση).
- Δυσκολία επεξεργασίας όσων βλέπουν (π.χ. δυσκολία στην κατανόηση οπτικών λεπτομερειών, όπως αριθμοί σε έναν πίνακα, σύγχυση του «+» για το «-» στα Μαθηματικά).
- Δυσκολίες κατανόησης αφηρημένων εννοιών όπως κλάσματα.
8 Δραστηριότητες για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες
Οι 10 δραστηριότητες που προτείνονται παρακάτω έχουν σκοπό να σου δώσουν όμορφες στιγμές με τα παιδιά, να δημιουργήσεις νοητικές αναπαραστάσεις αλλά και να εμπλουτίσεις το λεξιλόγιο τους. Επίσης μπορείς να συμπληρώσεις την δουλειά κάποιου θεραπευτή με έναν πιο παιγνιώδη τρόπο!
Ακροστιχίδες
Σίγουρα κάποια στιγμή στη ζωή σου θα έχεις παίξει με ακροστιχίδες! Μπορείς να ξεκινήσεις απλά με το όνομα του παιδιού και στη συνέχεια να ψάξετε μαζί να βρείτε λέξεις που να ξεκινούν από το γράμμα του ονόματος του. Για παράδειγμα από το Δημήτρης μπορούμε να βρούμε γράμματα από το γράμμα Δέλτα όπως κάναμε και εμείς εδώ.
Αν θέλεις κάτι πιο προχωρημένο πάρε το όνομα Δημήτρης και προσπάθησε να βγάλεις λέξεις από το κάθε γράμμα του ονόματος. Για παράδειγμα Δεινόσαυρος, Ήλιος, Μήνας κλπ. Έτσι μπορείς να βοηθήσεις ένα παιδί να νιώσει σίγουρο για το όνομα του και το βασικό λεξιλόγιο που κατέχει!
Παντομίμα
Η έκφραση δίνει ώθηση στη φαντασία και αυτή με την σειρά της στο λόγο και την επικοινωνία! Η παντομίμα αποτελεί την αρχή του θεατρικού παιχνιδιού και μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες στις νοητικές αναπαραστάσεις αλλά και στην πλήρη κατανόηση όλων όσων κάνει!
Μπορείς να ξεκινήσεις με μιμήσεις ζώων ή αντικειμένων και στη συνέχεια να περάσεις σε παντομίμα με βάση το γράμμα ή την λέξη. Έτσι η επανάληψη των κινήσεων αλλά και της λέξης θα μπορέσει να αποτυπωθεί καλύτερα στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα η διασκέδαση να γίνει μάθηση. Εμείς, προτείνουμε ανεπιφύλακτα την παντομίμα μας που με πρακτικές λύσεις μπορεί να σε βοηθήσει.
Θεατρικό παιχνίδι
Με το θεατρικό παιχνίδι μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα! Έχουμε πολλές ιδέες εδώ και εδώ. Για αρχή μπορείς να συνεχίσεις μετά την παντομίμα και να συνδυάσεις στιγμές της καθημερινότητας με το λεξιλόγιο. Για παράδειγμα, μπορείς να πας μια βόλτα στο φούρνο, να πάρεις ψωμί, να δώσεις χρήματα και να πάρεις τα ρέστα και στη συνέχεια να γυρίσεις στο σπίτι σου για να μαγειρέψεις το φαγητό σου! Είδες πόσες λέξεις κρύβονται σε μια μόνο σκηνή;
Δοκίμασε διάφορες σκηνές και εκμεταλλεύσου τον αυτοσχεδιασμό αλλά και τον αυθορμητισμό σου. Το προτείνω σαν ρουτίνα που καθημερινά μπορεί να συνδυάσει τον λόγο μαζί με την κίνηση αλλά και την πράξη. Αν νομίζεις πως δεν θα τα καταφέρεις μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα θεατροπαιχνιδίσματα!
Επαναλαμβάνω
Μια πολύ απλή αλλά διασκεδαστική δραστηριότητα μπορεί να γίνει μια παράγραφο ή κάποιες προτάσεις. Διαβάζουμε την πρόταση και στη συνέχεια το παιδί την επαναλαμβάνει. Αυτό μπορεί να γίνει και αντίστροφα. Στη συνέχεια αρχίζουμε να παίζουμε με αυτές τις προτάσεις. Αλλάζουμε τον ρυθμό τους (αργά-γρήγορα), την χροιά τους (βαριά-λεπτή φωνή) ή αλλάζουμε το ύφος τους (θυμωμένα-χαρούμενα).
Μπορούμε να πάρουμε την πρόταση: Σήμερα βρέχει πολύ
Αυτή η πρόταση μπορεί να αλλάξει ως προς το ύφος της, τον ρυθμό ή την χροιά που την λέμε. Αν βαρεθούμε αυτές τις αλλαγές, μπορούμε να αλλάξουμε τις λέξεις. Να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε κάποιες ή απλά να αλλάξουμε την σειρά τους. Για παράδειγμα: Βρέχει πολύ, Βρέχει πολύ χτες, Πολύ βρέχει σήμερα, Βρέχει σήμερα λίγο. Εκτός από την επανάληψη των λέξεων που είναι βασική για την κατανόηση αλλά και την σωστή χρήση, εδώ μπορούμε να βάλουμε την φαντασία μας να δουλέψει με άπειρες προτάσεις!
Ο μικρός αναγνώστης
Ένα εργαλείο που κατασκευάσαμε είναι ο μικρός αναγνώστης.
Ηχογράφησε το!
Ηχογράφησε μια παράγραφο μαζί με το παιδί και στη συνέχεια ακούστε την. Στη συνέχεια ηχογραφήστε μια άλλη και ακούστε και αυτή! Αφού το κάνετε λοιπόν, προσπαθήστε να παντρέψετε τις δυο παραγράφους σε 1 ή πείτε τη μια παράγραφο διαφορετικά από την άλλη. Για παράδειγμα μπορείτε να ηχογραφήσετε μια παράγραφο για μια βόλτα στο πάρκο και στη συνέχεια μια παράγραφο για τη ζωή μιας αρκούδας. Αφού ακούσετε τις παραγράφους μπορείτε να συνδέσετε τις ιστορίες και να πάτε μια βόλτα στο πάρκο μαζί με μια αρκούδα που βρήκατε τυχαία σε ένα περίπτερο ή στο πάρκο!
Αν θέλεις βοήθεια, το δικό σου πειρατικό παραμύθι μπορεί να σε βοηθήσει!
Φτιάξε μια ιστορία
Η φαντασία παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του λεξιλογίου και τι πιο υπέροχο από το να δημιουργήσουμε τις δικές μας ιστορίες! Ένα άρθρο που μπορεί να σε βοηθήσει με δωρεάν κάρτες και τους ήρωες μας μπορείς να βρεις εδώ! Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα να θυμάσαι πως δεν μας ενδιαφέρει το περιεχόμενο της ιστορίας, η συνέχεια της και το μοτίβο. Μας ενδιαφέρει να παντρέψουμε λέξεις, εκφράσεις και καταστάσεις με σκοπό τις γλωσσικές δεξιότητες!
Μαθαίνω με την πράξη
Μια δραστηριότητα που ίσως την θεωρούμε δεδομένη με αποτέλεσμα να μην της δίνουμε τόση σημασία είναι το να μαθαίνουμε με τις πράξεις. Μπορούμε να διαλέξουμε μια πράξη όπως π.χ. κάθομαι να φάω στο τραπέζι και να αρχίσουμε να λέμε δυνατά αυτά που κάνουμε. Για παράδειγμα αρχίζουμε να λέμε “παίρνω το ψωμί”, “τηγανίζω το ψάρι”, “κόβω τα κρεμμύδια”, “φτιάχνω σαλάτα” κ.α. Αυτό θα μας βοηθήσει πολύ με τις νοητικές αναπαραστάσεις αλλά και στην κατανόηση των λέξεων.
Μαθησιακές δυσκολίες: Επίλογος
Οι δραστηριότητες που προτείνουμε παρακάτω, σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν την παρέμβαση από ειδικό. Οι μαθησιακές δυσκολίες χρειάζονται διάγνωση και παρέμβαση από κάποιον θεραπευτή. Με τις παρακάτω δραστηριότητες στο σπίτι ή στο σχολείο, μπορούμε να αναπτύξουμε άλλες δεξιότητες όπως η αυτοπεποίθηση και η έκφραση και να δημιουργήσουμε σύνδεση μεταξύ των παιδιών! Επίσης μπορούμε να συμπληρώσουμε ή να συνεχίσουμε την δουλειά που γίνεται από έναν λογοθεραπευτή ή απλά να παίξουμε δημιουργικά παιχνίδια με τα παιδιά.
Διαβάστε Επίσης:
- Αναγνώριση συναισθημάτων στο νηπιαγωγείο: Ολοκληρωμένο πρόγραμμα με 10 σελίδες για συζήτηση.
- Θεατρικό παιχνίδι για παιδιά: 7 ιδέες και εκτυπώσιμο ταμπλό για απίστευτη διασκέδαση! (Δωρεάν)
- 4 Δραστηριότητες πριν τους κανόνες της τάξης στο νηπιαγωγείο με 7 καρτέλες.
- 20 Δραστηριότητες και οδηγίες για ομαλή προσαρμογή στον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο.
- Δραστηριότητες αυτοπεποίθησης για παιδιά με 12 δωρεάν εκτυπώσιμες κάρτες!